İçindekiler
- Alerji Salgını
- Ne Yapmamız Gerekiyor Ki Alerjiyi Önleyelim?
- Alerji Tohumları Gebelikte Atılıyor!
- Alerjinin Vücuda Giriş Noktası: Alerjik Egzama (Atopikdermatit)
- Alerjik Egzama Yaşam Kalitesini Bozmada Diyabetten Sonra 2. Sırada!
- Alerjik Egzamanın Düşmanı Tahriş!
- Alerjik Cilt Terden Uzak Tutulmalı!
- Kanserojen Kimyasallardan En Çok Çocuklar Etkileniyor!
- Organik Kıyafetler Kanser Ve Alerjiden Koruyor!
- Erişkin Egzaması “Alerjik Kontakt Dermatit” ve Kozmetiklerdeki Kimyasallar
- Bu Malzemelerin İçeriğindeki Kimyasallar Sağlığımızı Nasıl Etkiliyor?
- Kaçınılması Gereken 7 Önemli Kimyasal:
Alerji Salgını
Türkiye’de ise her 5 çocuktan biri alerjik veher 10 çocuktan biri astım tanısı ile tedavi alıyor. Alerji, nezle grip gibi sıradan bir hastalık haline gelmiş durumda. Buna karşın nezle grip kadar kolay atlatılamadığı ve bir çok çocuk ve ailesi için yaşam kalitesini düşürdüğü, depresyona varan psikolojik sorunlara neden olduğu da çok net görülüyor.Temelde genetik bir hastalık olduğu bilinen alerji, çevre faktörleri ile şekilleniyor.
Kimi çocukta ailede yoğun alerjik hastalık hikayesi olmasına rağmen hiç alerjik belirtiler görülmüyorken; kimisinde genetik yük çok düşük olmasına rağmen ağır alerjik hastalıklarla mücadele söz konusuoluyor.
Aradaki Farkı Yaratan Nedir?
Neyi Yanlış Yapıyoruz da Alerjiden Kurtulamıyoruz?
Ne Yapmamız Gerekiyor Ki Alerjiyi Önleyelim?
Alerji endüstriyelleşmiş ve gelişmiş toplumlarda çok dahasık ve ağır tablolarla karşımıza çıkıyor. Amerika Birleşik Devlet’leri,Avustralya ve İngiltere en ağır ölümcül astım hastalarının bildirildiği üçülke. Gelişmişlik oranı azaldıkça; ki bu daha doğal yaşamı da beraberindegetiriyor; alerji ve astım daha az vedaha hafif tablolarla seyrediyor.
Alerji Tohumları Gebelikte Atılıyor!
Alerji bağışıklık sisteminin normal çalışma rotasınındışına saptığı, zararsız kabul etmesigereken bazı maddelere karşı verdiği aşırı bir tepki olarak tanımlanabilir. Çokdeğişik tablolarla karşımıza çıkan alerjinin tohumları gebelikte atılır. Annekarnındayken bebeğin içinde bulunduğu çevre bile doğumdan sonra alerjinin görülüp görülmeyeceğine etki eder. Örneğin gebelikte sigara içen anne bebeklerindeastım daha sık görülmektedir. Aynı durum annenin maruz kaldığı kimyasallar içinde geçerlidir. Günümüz şehiryaşamında maruz kaldığımız hava kirliliği ve çeşitli kaynaklardan soluduğumuz kimyasallar çocukların alerjik olmalarınaneden oluyor. Annenin emzirirken yediği içtiği gıdaların bebeğin bağışıklık sistemini şekillendirici etkileri olduğu biliniyor.
Alerjinin Vücuda Giriş Noktası: Alerjik Egzama (Atopikdermatit)
Alerji tüm vücudu etkileyen ancak ortaya çıkış şekli yaşla beraber değişen bir hastalıktır. Genellikle vücuda ilk giriş yeri bebeklik egzaması olarak bilinen “atopik dermatit” ya da diğer adıyla “ alerjik egzama”olur. Alerjik egzama cilt kuruluğu, kaşıntı ve ciltten kabarık, kırmızı, isiliğe benzer bir döküntü ile seyreden kronik bir hastalıktır.
Alerjik Egzama Yaşam Kalitesini Bozmada Diyabetten Sonra 2. Sırada!
Alerjiye yatkın olan birçok çocukta sadece yanaklarda kuruma şeklinde kendini gösterebilir. Alerjinin daha belirgin seyrettiği bebeklerde ise bu döküntü tüm vücuda yayılır ve ciddi kaşıntı ile seyreder. Kaşıntı o kadar rahatsız edici olur ki; çocuk geceleri uyuyamaz, nedeni belli olmayan ağlama krizleri hem bebeğin hem anne babanın yaşam kalitesini bozar. Atopik dermatit ailelerin yaşam kalitesini bozma konusunda tip 1 diyabettensonra ikinci sırada gelmektedir.
Alerjik Egzamanın Düşmanı Tahriş!
Atopik dermatitte cilt alerjik iltihap nedeniyle dışarıdangelen tahriş edici uyaranlara son derece hassas haldedir. Başta kaşıntınınkendi en önemli tahriş nedenidir. Bunun yanısıra sert kumaşlarla ovalamak, banyoda lif veya sünger kullanarak temizlik yapmak gibi normal yaşantınınparçası kabul edilen bazı uygulamalar atopik ciltte alerjik maddelerinsalınımına neden olur. Sonuç kızarıklık , döküntü ve kaşıntının artmasıdır. Buyüzden alerjik cilt yapısına sahip bebeklerin cildine mümkün olduğunca yumuşakve tahrişten uzak bakım yapılması gerekir.
Alerjik Cilt Terden Uzak Tutulmalı!
Alerjik cilt terden kötü etkilenir. Ter cildi adeta yakar ve egzamanın alevlenmesine neden olur. Bu yüzden alerjik bebeklerin yünlü veya sentetik değil pamuklu kumaştan yapılmış, bol ve terletmeyen giysiler kullanması önerilir. Öte yandan kimyasalların da cildi tahriş edici etkisi olduğu gözardı edilmemelidir. Giysilerin veya cilt bakım ürünlerinin içindeki kimyasallar alerjik egzamayı alevlendirmektedir. Toplumların genel sağlık ve alerji konularında bilinçlenmesi, kıyafetlerde sentetik veya polyester yerine pamuk tercihini artırmıştır.
Pamuk Tamamen Zararsız, Güvenli Bir Seçim Midir?
Alerjik Cilt Bakımında Sadece Pamuklu Kumaş Seçmek Yeterli Midir?
Pamuğun konvansiyonel şekilde nasıl yetiştiğini görmek hembireysel anlamda sağlık üzerine, hem de doğa sağlığı üzerine olumsuz etkilerini de fark etmemizi sağlayacaktır. Pamuk, Dünya’daki ekili alanların sadece % 2.5’ini kullanıyor olmasına rağmen, Dünya böcek ilacı tüketiminin %’ine sahip tek bitkidir. Pamuk üretiminde kullanılanböcek ilaçları sağlık üzerine en zararlı etkilere sahip olanlardır. Konvansiyoneltarımda en çok kullanılan ilk 5 böcek ilacının kanser yaptığı kesinleşmiştir.
Kanserojen Kimyasallardan En Çok Çocuklar Etkileniyor!
Çocuklar erişkinlere kıyasla kanserojen olduğu bilinenböcek ilaçları ile ilişkili sağlık sorunlarından daha fazla etkilenmektedir.Amerika Birleşik Devletleri’nde çocukların ömür boyu alabilecekleri böcek ilacı dozunun yüzde 35’ini 5 yaşına gelmeden kıyafetler, gıdalar ve içme sularıyoluyla aldığı bildirilmektedir. Bir T-shirt ve kot pantolon üretimi içingereken altı kilogramlık pamuk üretimi için 2 kilogram böcek ilacı kullanılmasıgerekmektedir. Haliyle üretilen pamuklu kumaşların üzerinde de bu zararlı kimyasalların bir kısmı kalmaktadır. Pamuklu giysilerin üzerindeki bu kimyasallara solumayolu ile maruz kalmak alerjik astıma ve kansere neden olabildiği gibi bukimyasalların cilde temas etmesi de alerjik egzamayı alevlendirmektedir.
Organik Kıyafetler Kanser Ve Alerjiden Koruyor!
Böcek ilacı veya kimyasal gübre kullanılmadan organiktarımla yetiştirilmiş pamuğun kullanıldığı kıyafetlerin seçilmesi hem genelsağlık anlamında kanserden korunma sağlayacak, hem de alerjik hastalarınkimyasallardan olumsuz etkilenmesini önleyecektir. Bunun yanısıra organikpamuklu kıyafetlerin daha yumuşak olduğu görülüyor. Yumuşak kıyafet kullanımıözellikle bebeklerde alerjik cildin tahrişini önleyecektir. Tahrişten uzakciltte kaşıntı ve döküntü daha az olacaktır.
Erişkin Egzaması “Alerjik Kontakt Dermatit” ve Kozmetiklerdeki Kimyasallar
Orta yaştaki bir kadının günde ortalama 7 cilt bakım ürünükullandığı görülmektedir. Makyaj malzemeleri, rujlar, tırnak cilaları,nemlendiriciler, şampuanlar, parfümler…. Günlük yaşamın ayrılmaz parçalarıolmuş durumda..
Bu Malzemelerin İçeriğindeki Kimyasallar Sağlığımızı Nasıl Etkiliyor?
Markalı Ürünleri Tercih Etmek Yeterli Mi?
Erişkin egzaması olarak karşımıza çıkan kontakt dermatit cilde temas eden yabancı maddenin uygulandığı cilt bölgesinde kızarma, kaşıntı ve içi su toplamış döküntüler şeklinde görülür. Tüm vücudu etkilemez. Sadece ürünün uygulandığı alanda sorun yaratır. Son derece kaşıntılı ve görüntü olarak rahatsız edici bir tablodur.
Özellikle ruj ve tırnak cilaları içindeki metaller, parfümlerin içindeki koku maddeleri ve cilt bakım ürünleri içinde raf ömrünü uzatıcı mikrop önleyici kimyasallar, saç boylarının içindeki ağır metallerin kontakt dermatite en çok neden olan maddeler olarak bilinir.
Cilde sürülen ürünlerin yüzde 60’ının emilerek kan dolaşımına karıştığı düşünüldüğünde bu ürünlerin genel vücut sağlığı üzerine etkilerini de hesaba katmak gerekir. 60 yaşında bir erişkinin yaşam süresince nemlendiriciler yoluyla yaklaşık 60 kg kimyasal katkı maddesine maruz kaldığı tahmin edilmektedir.
Ruj ve deodorantların içindeki aluminyumun Alzheimer hastalığına katkısı, yapay boyaların astım ve alerjik egzamayı alevlendirici etkisi, birçok doğal ibaresi içeren kozmetiğin bile içinde bulunan ve petrol ürünü olan parabenin göğüs kanseri yapıcı ve erkeklerde üreme fonksiyonunu baskılayıcı etkileri… Bu birkaç örnek bile markalı olup ancak organik olmayan malzemelerin zararlarını görmek ve bukimyasalların var olmadığı organik ürünleri tercih etmek için yeterli nedeni sunuyor.
Kaçınılması Gereken 7 Önemli Kimyasal:
- Petrol ürünleri: Parfümledeki“metilalkol”
- Şampuanlarda bulunan bir kir sökücü:“Sodyum lauryl sülfat”
- Cilt sıkılaştırıcı losyonlarda: “Etilenglikol”
- Maskara, deodorant, bebek pudrası, traş sonrası losyonlarında: “Propilen glikol”
- Güneş kremleri, şampuan, traş jelleri ve diş macunlarında: “Formaldehit” / ”Paraben”
- Sentetik boyalarda: “Kurşun asetat”ve “Manganez moru”
- Parfüm ve deodorantlarda: “Yapay kokular”
Organik ürünün içeriğinin en az yüzde 70 organik olması gereklidir! Ürün içeriğindeki yonca yaprağı, aloe vera veya elma kabuğu gibi bitkisel bile olsa tüm malzemelerin, hatta su ve tuzun dahi organik üretilmiş olması gerekir. İçinde kimyasal barındırmayan bu ürünler kanserden korunma adına güvenli olmaları yanı sıra alerjik kontakt dermatite de daha az neden olmaktadırlar.
Buna rağmen “Hiçbir doğal ve organik olan ürün alerji yapmaz! ” DENEMEZ! Organik olarak üretilse de protein yapısındaki tüm malzemelerin kişiye özgü alerji yapması mümkündür. Bu nedenle organik dahi olsa ürünlerin kişisel bazda test edilerek zararsız olduğuna karar verilmesi gerekir. Geçmişte kozmetik ürünlerle kontakt dermatit (temas egzaması) yaşamış bir kişinin ürünü almadan önce, ön kolun iç yüzüne küçük bir miktar uygulama yapıp, 24-48 saat süresince alerjik reaksiyon olup olmadığını test etmesinde fayda vardır.
Prof. Dr. Yonca TABAK
Çocuk Sağlığı ve Hastalıkları Uzmanı, Çocuk İmmünoloji ve Alerji Hastalıkları Uzmanı